CNOOC-nyň daşary ýurt emläkleri ýene bir uly açyş etdi!

26-njy oktýabrda “Roýter” habar gullugy ExxonMobil we onuň hyzmatdaşlary Hess Corporation we CNOOC Limited-iň Gaýana deňziniň Stabroek blokunda “Lancetfish-2” guýusynda “uly açyş” edendigini habar berdi, bu hem 2023-nji ýylda blokda dördünji açyşdyr.

Lancetfish-2 açyşy, Stabroek blokunyň Liza önümçilik ygtyýarlyk meýdanynda ýerleşýär we 20m uglewodorodly suw howdany we takmynan 81m nebit göterýän çäge daşy bar diýlip çaklanylýar, Gaýananyň energiýa bölümi metbugat beýanatynda aýtdy. Häkimiýetler täze açylan suw howdanlaryna giňişleýin baha berer. Bu açyşy goşmak bilen, Guýana 2015-nji ýyldan bäri 11 milliard barrelden gowrak gaýtadan işlenip bilinýän nebit we gaz gorlary bilen 46 nebit we gaz açyşyny aldy.

23eri gelende aýtsak, 23-nji oktýabrda, açyşdan ozal nebit ägirdi “Chevron” bäsdeşi Hess bilen Hessi 53 milliard dollara satyn almak barada anyk ylalaşyk gazanylandygyny mälim etdi. Karzy hem öz içine alýan bu şertnama 60 milliard dollar bolup, 11-nji oktýabrda yglan edilen sap karzy goşmak bilen 64,5 milliard dollar bahasy bolan “Vanguard” tebigy baýlyklaryny “ExxonMobil” -iň 59,5 milliard dollarlyk satyn almagyndan soň ikinji orunda durýar.

Super birleşmeleriň we gazanylmalaryň aňyrsynda, bir tarapdan, halkara nebit bahalarynyň yzyna gaýdyp gelmegi nebit ägirtlerine baý girdeji getirdi, beýleki tarapdan, nebit islegleriniň haçan ýokarlanjakdygy üçin nebit ägirtleriniň öz terezisi bar. Sebäbi näme bolsun, birleşmegiň we satyn almagyň aňyrsynda nebit pudagynyň birleşmek we satyn almak gülläp ösýändigini, oligarhlar döwrüniň ýakynlaşýandygyny görüp bileris!

“ExxonMobil” üçin, Permiýa sebitindäki iň ýokary gündelik önümçilik kompaniýasy bolan “Pioneer Natural Resources” -iň satyn alynmagy, Permiýa basseýninde agdyklyk etmegine kömek etdi we “Chevron” üçin Hessi satyn almagyň iň täsirli tarapy, ony ele almagy başardy. Hessiň Gaýanadaky emläkleri we baýlyk hataryna üstünlikli "awtobusa münmek".

“ExxonMobil” 2015-nji ýylda Gaýanada ilkinji uly nebit açyşyny amala aşyraly bäri, Günorta Amerikanyň bu kiçijik ýurdunda täze nebit we gaz açyşlary täze rekord goýmagy dowam etdirdi we köp maýadarlar tarapyndan islendi. Gaýananyň Stabroek blogunda häzirki wagtda 11 milliard barrelden gowrak gaýtadan dikeldilýän nebit we gaz gorlary bar. ExxonMobil blokda 45%, Hess 30%, CNOOC Limited 25% göterim bilen paý alýar. Bu geleşik bilen, Chevron Hessiň blok bilen gyzyklanmasyny jübüsine saldy.

Şewron metbugat üçin beren beýanatynda Gaýananyň “Stabroek” blokunyň pudakda öňdebaryjy nagt marjlary we pes uglerodly “adatdan daşary baýlykdygyny” we ýakyn on ýylda önümçiligiň ösmegine garaşylýandygyny aýtdy. Kombinirlenen kompaniýa, Chevron-yň häzirki bäş ýyllyk görkezmesinden has çalt önümçiligi we erkin pul akymyny ösdürer. 1933-nji ýylda esaslandyrylan we merkezi ABŞ-da ýerleşýän Hess Demirgazyk Amerikanyň Meksika aýlagynda we Demirgazyk Dakotanyň Bakken sebitinde öndüriji. Mundan başga-da, Malaýziýada we Taýlandda tebigy gaz öndüriji we operator. Hessiň Gaýanadaky baýlyklaryndan başga-da, Chevron ABŞ-nyň slanets nebitinde we gazynda “Chevron” -yň ornuny ýokarlandyrmak üçin Gessiň 465,000 akrlyk “Bakken” slanes baýlygyna göz aýlaýar. ABŞ-nyň Energetika Maglumat Dolandyryşynyň (EIA) habaryna görä, Bakken sebiti häzirki wagtda ABŞ-da iň köp tebigy gaz öndüriji bolup, bir günde takmynan 1,01 milliard kub metr öndürýär we ABŞ-da ikinji orunda durýar. Günde 1,27 million barrel. Aslynda, “Chevron” birleşmek we satyn almak bilen başlap, slanes aktiwlerini giňeltmäge synanyşýar. “Chevron” şu ýylyň 22-nji maýynda ABŞ-daky nebit we gaz işini giňeltmek üçin slanes nebit öndürijisi PDC Energy-ni 6,3 milliard dollara satyn aljakdygyny mälim etdi, “ExxonMobil” -iň şu ýylyň aprel aýynda “Pioneer” tebigy baýlyklaryny satyn aljakdygy baradaky myş-myşlardan soň. Geleşigiň karzy goşmak bilen 7,6 milliard dollar bahasy bar.

Wagtyna gaýdyp gelsek, 2019-njy ýylda Chevron ABŞ-nyň slanes nebitini we Afrika LNG işewürlik çägini giňeltmek üçin Anadarkony satyn almak üçin 33 milliard dollar sarp etdi, ýöne ahyrsoňy “Occidental Petroleum” tarapyndan 38 milliard dollara “kesildi”, soň bolsa Chevron Noble Energy-iň satyn alnandygyny habar berdi Jemi bahasy 13 milliard dollar bolan karzy goşmak bilen, 2020-nji ýylyň iýulynda täze täç epidemiýasyndan bäri nebit-gaz pudagynda iň uly birleşme we satyn alyş boldy.

Hessi satyn almak üçin 53 milliard dollar sarp etmegiň “uly şerti”, şübhesiz, kompaniýanyň birleşmek we satyn almak strategiýasynyň möhüm “ýykylmagy”, şeýle hem nebit ägirtleriniň arasyndaky bäsleşigi güýçlendirer.

Şu ýylyň aprel aýynda “ExxonMobil” -iň “Pioneer” tebigy baýlyklaryny köp satyn aljakdygy habar berlende, nebit töwerek “ExxonMobil” -den soň indiki biriniň “Chevron” bolup biljekdigini görkezýän makala çap etdi. Indi “aýakgaplar gondy”, bary-ýogy bir aýyň içinde iki esasy halkara nebit ägirtleri super satyn alyş amallaryny resmi taýdan yglan etdiler. Onda indiki kim bolar?

2020-nji ýylda “ConocoPhillips” -iň “Concho Resources” -i 9,7 milliard dollara, “ConocoPhillips” -iň bolsa 2021-nji ýylda 9,5 milliard dollara satyn alandygyny bellemelidiris. Bu çaklama indi hasyl boldy. Indi “ExxonMobil” we “Chevron” uly şertnamalar baglaşanda, deň-duşlary hem hereketde.

ABŞ-nyň başga bir esasy slanes ägirdi bolan “Chesapeake Energy”, ABŞ-nyň demirgazyk-gündogaryndaky Appalaçiýa sebitindäki iň uly slanes gaz gorlaryndan ikisi bolan Günorta-Günbatar Energetikany satyn almak isleýär. Adynyň efirde tutulmazlygy şerti bilen çykyş eden bu mesele bilen tanyş bir adam, Çesapeake birnäçe aýlap Günorta-Günbatar Energetika bilen birleşmek mümkinçiligi barada ara alyp maslahatlaşýandygyny aýtdy.

Duşenbe, 30-njy oktýabrda "Roýter" habar gullugy nebit ägirdi BP-nyň "soňky hepdelerde birnäçe guramalar bilen ABŞ-da birnäçe slanets bloklarynda bilelikdäki kärhanalary döretmek üçin gepleşik geçirýändigini" habar berdi. Bilelikdäki kärhana Haýneswil slanes gaz howdanynda we Eagle Ford-daky işini öz içine alar. BP-nyň wagtlaýyn baş direktory soň ABŞ-nyň garşydaşlary ExxonMobil we Chevron-yň uly nebit şertnamalaryna gatnaşandygyny öňe sürdi, ýöne bu habaryň esassyzdygyny kim aýdyp biler? Galyberse-de, adaty nebit we gaz baýlyklaryndan uly girdeji gazanyp, nebit işgärleri "howanyň garşylygy" baradaky oňyn garaýyşlaryny üýtgetdiler we häzirki pursatdan peýdalanmak üçin täze çäreleri kabul etdiler. BP 2030-njy ýyla çenli zyňyndylary 35-40% azaltmak baradaky borçnamasyny 20-30% -e çenli azaldar; “Shell” 2030-njy ýyla çenli önümçiligi mundan beýläk azaltmajakdygyny, tersine tebigy gaz önümçiligini artdyrjakdygyny mälim etdi. Aýry-aýrylykda, “Shell” 2024-nji ýyla çenli “Low Carbon Solutions” bölüminde 200 wezipäni gysgaltjakdygyny mälim etdi. “ExxonMobil” we “Chevron” ýaly bäsdeşler esasy nebit almak arkaly gazylyp alynýan ýangyçlara bolan borçlaryny hasam çuňlaşdyrdylar. Beýleki nebit ägirtleri näme eder?